منطقه دیدنی شاخ طلایی استانبول (به ترکی: Altin Boynuz یا Haliç) خلیج یا مدخلی است که بخش اروپایی استانبول را به دو قسمت تقسیم می‌کند. بخش شمالی شامل بافت مدرن‌تر شهری و بخش جنوبی شامل بازار و بافت قدیمی‌تر استانبول می‌شود. وجه تسمیه این خلیج به نام Golden Horn این است که از بالا به شکل شاخ یا بوق دیده می‌شود؛ همچنین در هنگام غروبِ خورشید برای مدت کوتاهی نور روی آب می‌افتد و انعکاس این نور باعث می‌شود که خلیج به رنگ طلایی دیده شود. تماشای غروب خورشید از اطراف شاخ طلایی یکی از آرامش‌بخش‌ترین لحظه‌هایی است که می‌شود برای فرار از شلوغی استانبول از آن بهره برد. دو رودخانه کوچک Alibeyköy و Kâgithane از داخل شهر به این خلیج می‌ریزند. درازای این خلیج حدود ۷.۵ کیلومتر و عرض آن ۷۵۰ متر است. این خلیج در مدخلش، یعنی در جایی که به تنگه بسفر متصل می‌شود بیشترین عمق (۳۵ متر) را دارد. محله‌های قدیمی و مهمی مانند فنر، بالات، ایوب و… این خلیج را احاطه کرده‌اند.
اهمیت و تاریخچه شاخ طلایی چیست؟
آثار نقاشی قدیمی موجود از اطراف این خلیج نشان می‌دهد که همیشه زندگی در آن جریان داشته است. در این نقاشی‌ها قایق‌های کوچک و بزرگ و کشتی‌های پهلو گرفته در کنار خلیج به تصویر کشیده شده‌اند. در جریان ساخت متروی ینی‌کاپی و تونل مارمارای آثار باستانی کشف شدند که ثابت می‌کنند که دست کم ۷ قرن قبل از میلاد مسیح در بنادر طبیعی اطراف شاخ طلایی، زندگی جاری بوده است. این خلیج به دلیل موقعیت استراتژیک، در دوران بیزانس و عثمانی جاذبه اقتصادی و نظامی داشت. در واقع اگر دشمن می‌توانست به شاخ طلایی وارد شود، توان فتح شهر را نیز داشت. به همین دلیل در دوران بیزانس ورودی خلیج با یک زنجیر طولانی بسته شد. کمی بعد هم برج گالاتا را ساختند تا تسلط کاملی روی مدخل خلیج شاخ طلایی وجود داشته باشد. نام قدیمی شاخ طلایی در افسانه‌های یونانی کروئسا (نام مادر بیزانس) بود.
چند پل روی شاخ طلایی وجود دارد؟
در سال ۱۵۰۲ میلادی، داوینچیِ نقاش، طرح ساخت یک پل روی شاخ طلایی را مطرح کرد. البته این نقشه هیچ‌گاه پیاده‌سازی نشد، اما در ساخت پل‌های بعدی الهام‌بخش بود. تا قبل از قرن ۱۹ هیچ پلی روی شاخ طلایی ساخته نشده بود و مردم با قایق در آن جابه‌جا می‌شدند؛ اما حالا پنج راه (در اصل ۴ راه) ارتباطی این سوی پل را به سوی دیگر متصل می‌کند. اولین راه ارتباطی پل Haliç است که بین سال‌های ۱۹۷۱ و ۱۹۷۴ ساخته شد و مسیر اتوبان از آن می‌گذرد. سازندگان این پل گروهی متشکل از چند شرکت ژاپنی و آلمانی بودند. طول پل حدوداً ۹۹۵ متر و عرض آن ۳۲ متر است. پل بعدی که امروزه کاربردی ندارد، پل قدیمی گالاتا است. این پل در سال ۱۹۹۲ در جریان آتش‌سوزی یکی از رستوران‌های پایین پل آسیب دید و پل جدید گالاتا به جای پل قدیمی در سال ۱۹۹۴ساخته شد. پل جدید گالاتا که یکی از محبوب‌ترین پل‌های شاخ طلایی است دو محله کاراکوی و امینونو را به هم متصل می‌کند. در واقع نام اصلی آن پل پنجم گالاتا است، زیرا پیش از این 4 پل دیگر در این مکان وجود داشتند. پل بعدی، پل آتاتورک یا همان Unkapani است که در سال ۱۹۴۰ بهره‌برداری شد. پل آخر نیز در سال ۲۰۱۴ برای خط مترو M2 ساخته شد که معبری برای عابران پیاده نیز دارد.
چه تفریحاتی اطراف شاخ طلایی وجود دارد؟
اطراف شاخ طلایی فضای سبز و چندین پارک قرار گرفته است. همچنین رستوران و کافه‌های جذابی نیز در بخش‌های مختلف شاخ طلایی ساخته شده‌اند. دور تا دور این خلیج مردمانی با مذهب‌های مختلف از جمله مسلمان، یهودی و مسیحی زندگی می‌کردند و می‌کنند؛ به همین دلیل چندین گورستان از مذاهب مختلف و مسجد و کلیسا‌های متعدد دور آن وجود دارند. طبیعت شاخ طلایی و اتفاقات روزمره جذابی که در اطراف آن رخ می‌دهند، سالانه میلیون‌ها توریست را برای بازدید به این بخش از استانبول می‌کشاند. بخش‌های دیدنی اطراف خلیج شاخ طلایی شامل گورستان‌های قدیمی، برج گالاتا، محله بالات، خیابان خلیج، کافه پیر لوتی، رستوران لاله، مینیاتورک، فشانه، موزه رحمی کوچ، موزه سانترال پارک و… می‌شوند. اگر روی پل گالاتا رفتید، حتماً غذاهای خیابانی مانند ساندویچ ماهی را امتحان کنید. قبل از رفتن به سمت خلیج شاخ طلایی خودتان را برای یک پیاده‌روی جذاب آماده کنید.
خلیج آلوده چطور تبدیل به محلی برای ماهیگیری شد؟
در دهه ۸۰ میلادی، آب شاخ طلایی بسیار آلوده و بدبو بود، زیرا فاضلاب و ضایعات شهر، انبارهای اطراف خلیج و کارخانه سیگارسازی به این خلیج ریخته می‌شد و تقریباً بیشتر ماهی‌های آن مرده بودند،؛ اما حیات زیر آبی آن مجدداً احیا و پاکسازی شد. امروزه ماهیگیرها روی پل گالاتا می‌ایستند و در غروب خورشید ماهی صید می‌کنند. پل گالاتا یکی از نقاط شهری است که می‌توان روی آن زندگی روزمره مردم استانبول را از نزدیک تماشا کرد و یک ساندویچ ماهی لذیذ خورد.
