بدون اغراق خوانندههای ایرانی زیادی در دنیا هستند که پتانسیل جهانی شدن دارند و یا در مسیر معرفی آثارشان به دنیا گام‌های مهمی برداشته‌اند. یکی از خوانندههای زن ایرانی که صدا و موسیقی‌اش خوش درخشیده، رعنا منصور است. رعنا از خانواده‌ای ایرانی آمریکایی و متولد دهه ۶۰ شمسی در ویرجینیای آمریکاست. فرزندان دو فرهنگی اگر به حد کافی باهوش و کوشا باشند، می‌توانند از پتانسیل تقابل فرهنگ‌‌ها استفاده کنند و چیزهای بدیعی را به دنیا عرضه کنند. رعنا مثال خوبی برای این موضوع است. آثارش به گوش مخاطب ایرانی جدید می‌آیند، طوری می‌خواند که انگار بازار موسیقی فارسی‌زبان تا به حال تکه گم شده‌ای به نام رعنا منصور را کم داشته است. می‌تواند با خواندن هر قطعه قدیمی، ارزش جدیدی را از نظر موسیقایی به آن اضافه کند و علاقمندان بسیاری را به شمار دوستداران آن قطعه بیافزاید. رعنا نوروز امسال برای اجرای کنسرت به استانبول خواهد آمد. به سراغش رفتیم و او نیز با حوصله به سوالاتمان پاسخ گفت.
شما از کودکی با موسیقی مأنوس بوده‌اید و در رشته موسیقی تحصیل کرده‌اید و در واقع در شغلتان متخصص هستید. با توجه به جدید بودن سبکتان، فکر می‌کنید در بازار بکر موسیقی فارسی زبان تا کجا پیش خواهید رفت؟
برای من هیچ محدودیتی درباره این موضوع وجود ندارد. تا جایی که به یادگیری و ارتباط با هموطنانم و فرهنگ ایران زمین کمک کند، ادامه خواهم داد. موزیک زبان بین‌المللی است و به همه ما تعلق دارد. هر چقدر بتوانم با مردم بیشتری ارتباط برقرار کنم، زیباتر و بهتر است. نمی‌دانم در آینده چه چیزی پیش خواهد آمد، آنچه که می‌دانم این است که من به شخصه باید موزیکی بسازم که از روح من برخاسته است و تا آنجا که ممکن است صحیح و قابل اعتماد باشد. از اینکه می‌بینم و یا می‌شنوم که موزیکم مورد توجه قرار گرفته و کارم باعث ایجاد تغییر شده است، بسیار خوشحالم.
سبک و صدای شما برای شنونده‌ها تازگی، جذابیت و گیرایی خاصی دارد. فکر می‌کنید چه تاثیری روی علاقه‌مندی‌ها و سبک موسیقی که شنونده ایرانی گوش می‌دهد، خواهید داشت؟
البته این لطف هموطنان عزیز ایرانی من است که کارهای من را دوست دارند و تشویقم می‌کنند. من هم به سهم خودم حداکثر توانم را به کار می‌گیرم تا در زمینه موسیقی که شغل اصلی و عشق من است، بیشترین تأثیر مثبت را بر آن‌ها داشته باشم.
با موسیقی ایرانی بزرگ شده‌اید، از بین خوانندههای ایرانی چه کسی بیشتر الهام بخش‌تان بوده است؟ چه کسی را بیشتر دوست دارید و کارش را می‌پسندید؟
بسیـاری از خـواننـده‌هـای ایــرانـی در سبک‌هـای مختلف الهام‌بخشم بوده‌اند. به خصوص آن‌هایی که دیگر در میان ما نیستند؛ مانند دلکش، هایده، سیمین غانم، فرهاد و… همچنین مایلم از بزرگان دیگر موسیقی مردمی و پاپ مانند ابی، داریوش و فرامرز اصلانی که همیشه حمایتگر و مشوق هنرمندان نسل جدید مانند من بوده‌اند، تشکر کنم.
الهام‌بخش‌های شما در میان خوانندههای خارجی چه کسانی بوده‌اند. به نظر شما سبک خودتان به کدام یک نزدیک‌تر است؟
مایکل جکسون، مدونا، لیونل ریچی، سده، لیدی گاگا، الیشا کیز، چاپین، بتهون، موزارت، دبیوسی، اِلافیتز جرالد، مایلز دیویس، فیل کالینز، استینگ، اِلتون جانز، بیلی جوئل، برایان آدامز و بسیاری دیگر. من سبک خودم را با سبک هیچ کسی مقایسه نمی‌کنم؛ زیرا فکر می‌کنم کار هر کسی منحصر به فرد است.
چه چیزهایی رعنا منصور را در مسیرش پیش می‌برند؟
موسیقی را به این دلیل که مرا خوشحال می‌کند دنبال می‌کنم، البته من از دوران کودکی با موسیقی همراه بودم و هنگامی که از دانشگاه فارغ‌التحصیل شدم و به دنیای واقعی موسیقی آمدم زندگی حرفه‌ایم پیچیده‌تر شد. در آن زمان باید سبک جدید و متنوع خودم را خلق می‌کردم. در همان سال‌ها بی‌عدالتی‌ها و رفتارهای غیرمنصفانه‌‌ای که در صنعت موسیقی وجود داشتند را شاهد بودم. بخشی از این فضا را تجربه کردم. تصمیم گرفتم که هنرمندی مستقل باشم و یاد گرفتم که چگونه بر اساس راه و روش خودم کار، مدیریت و تولید کنم. زمانی که کارم را در این بازار شروع کردم، ناگهان با جهانی متفاوت‌تر از آنچه که انتظار می‌رفت مواجه شدم. متوجه شدم که بسیاری از استانداردهای صنعت موسیقی به دلیل تفاوت فرهنگی به گونه دیگری هستند. آن دوران که موسیقی را از سر شوق و تفنن دوست داشتم، گذشت. اکنون اهداف موسیقیایی من مهم‌تر و ارزشمند‌تر شده‌اند. قصدم تولید کارهای تربیتی، انسانی و بشر دوستانه‌تر است.
بزرگ‌ترین چالش در ساخت آهنگ برای مارکت فارسی زبان چیست؟ به نظر شما کار برای مارکت ایرانی سخت‌تر است یا مارکت آمریکایی؟
به دلیل اینکه در آمریکا به دنیا آمده و بزرگ شده‌ام، بزرگ‌ترین چالش ساخت آهنگ برای فارسی زبانان، خودِ زبان و فرهنگ فارسی است. به طور کلی ورود به بازار موسیقی ایرانی و آمریکایی کار چندان ساده‌ای نیست. یک کار تمام وقت است و چالش‌های زیاد و مخصوص به خودش را دارد.
در مراسم (نیم قرن با ابی)، آهنگ‌های قدیمی را به سبک خودتان اجرا کردید و استقبال خوبی از این حرکت شد. نگاه تازه‌ای دارید. این نگاه از کجا می‌آید؟ آیا شما سعی در شخصی‌سازی آثار دارید؟
بسیار خوشحال شدم که شرکت من در مراسم نیم قرن با ابی (آقای صدا) بازتاب بسیار خوب و گسترده‌ای داشت. نمی‌توانم این احساس را در قالب کلمات بیان کنم. اگر موزیکی با من سخن بگوید و الهام بخشم باشد، من اثر انگشت و امضای خودم را روی آن می‌گذارم.
تا به حال به ایران سفر کرده‌اید؟ چه حسی به آن دارید؟
هیچ وقت به ایران نرفته‌ام. امیدوارم در صورت تغییر برخی قوانین مربوط به حقوق زنان به سرزمین مادریم بروم. دوست دارم هموطنانم را در میهنم و از نزدیک ببینم و با کمال افتخار برای آن‌ها کنسرت اجرا کنم.
شما ترانه‌سرایی هم می‌کنید. برای آرتیست دیگری ترانه سروده‌اید؟
بله، یک‌بار با کمپانی معروف پخش Warner-Chappel همکاری داشتم. در واقع ترانه‌ای برای اجرای خودم نوشته بودم؛ اما خواننده دیگری از آن کمپانی، این ترانه را بسیار پسندید و من هم تصمیم گرفتم اجرایش را به او بسپارم.
نظر شما درباره آرتیست‌هایی که در ایران کار می‌کنند چیست؟
در حال حاضر زمانی برای تمرکز روی آثار هنرمندان دیگر ندارم؛ ولی فارغ از تنوع سبک‌ها، بیشترشان را دوست دارم و برای همه آرزوی موفقیت دارم.
شما به ۹ زبان آهنگ خوانده‌اید. این بسیار عالی است. خواندن به زبان بیگانه چگونه است. فکر می‌کنید موفق به جذب شنونده‌های بومی زبان شده‌اید؟
در واقع ده زبان فرانسه، اسپانیایی، عربی، فارسی، ایتالیایی، ارمنی، هیبرو، انگلیسی، ترکی و البته زبان اشاره، که آن نیز زبان بسیار مهمی محسوب می‌شود. زمانی که کسی ترانه‌ای را به زبان مادری، اما با اجرای یک خواننده خارجی می‌شنود، به سرعت احساس غرور ملی می‌کند و با درک آن ترانه با خواننده آن ارتباط برقرار می‌کند و این برای نزدیکی انسان‌هایی از جوامع مختلف بسیار مثبت است.
خانواده چطور شما را در مسیر رشدتان حمایت کردند؟ در ابتدا شما به موسیقی علاقه نشان دادید یا آن‌ها تشویق‌تان می‌کردند؟
پدر و مادرم از همان کودکی پیشرفت مرا در موسیقی دوست داشتند. همیشه حامی من بودند. طبیعی است که بار اصلی این سفر موسیقیايی همیشه بر دوش خودم بود و عشق، علاقه، استعداد، پشتکار و تمرین مداوم راهگشای من بوده است.
درباره خاطرات تحصیل در Berklee College of Music in Boston بگویید. به نظر شما برای حرفه‌ای شدن تحصیلات لازم است یا می‌توان از راه تجربه هم به نتایج خوب در موسیقی رسید؟
بی‌تردید سال‌هایی که من به عنوان یک دانشجوی بورسیه در دانشگاه موسیقی بِرکلی تحصیل می‌کردم، جزو بهترین سال‌های زندگیم بود. در آن دوران من هم از نظر فنی و هم از نظر تجربی چیزهای زیادی آموختم. دوستان حرفه‌ای ماندگاری نیز در دانشگاه پیدا کردم. این دوره مقدمه خوبی برای ورود حرفه‌ای به دنیای هنر موسیقی و خوانندگی بود.
این دانشگاه یکی از بهترین دانشگاه‌های موسیقی آمریکاست. از نظر فنی و تجهیزات در جهان بی‌رقیب است. ما به صورت ۲۴ ساعته در هفت روز هفته به حرفه‌ای‌ترین و جدیدترین استودیوهای ضبط و آزمایشگاه‌های کامپیوتری دسترسی داشتیم و کتابخانه ما منابع آموزشی بی‌نظیری داشت. سلبریتی‌های جهانی موسیقی از این دانشگاه فارغ‌التحصیل شده‌اند. نام آن‌ها را نمی‌گویم؛ زیرا معتقدم که نیازی نیست برای کسب شهرت و موقعیت بالا حتماً به یک انستیتوی معروف و یا برکلی بروید. مهم‌ترین چیزها برای موفقیت اراده، نظم، انضباط، پشتکار و البته تمرین متوالی و بسیار است. مجموعه این عوامل است که موجب رشد و موفقیت شما می‌شود.
برای فروردین به استانبول خواهید آمد. درباره حستان به این کنسرت و حضور بین ایرانی‌ها بگویید. جزئیات کنسرت به چه صورت است؟چه آهنگ‌هایی را اجرا خواهید کرد؟
برای اولین بار در استانبول کنسرت دارم و بدیهی است که هیجان‌زده‌ام. نمی‌توانم پیش‌بینی کنم که استقبال چگونه است؛ ولی قول می‌دهم که بهترین و پرطرفدارترین ترانه‌هایم را اجرا کنم. ترانه‌هایی مانند تقاص عشق، فریاد کهنه، مرداب تنهایی و… . در ضمن چند ترانه سورپرایز هم دارم که فعلاً درباره جزئیاتش چیزی نمی‌گویم تا جذابیت‌شان را از دست ندهند. شک ندارم که با اجراهای شاد و متنوع آن شب را بسیار خاطره‌انگیز خواهم کرد.
شما ترانه‌های ماندگاری مانند(زن) را خلق کردید. دوست دارید درباره دفاع از حقوق زنان برای مخاطبان ما صحبت کنید؟ فکر می‌کنید بزرگ‌ترین چالش درباره این موضوع چیست؟
طبقه‌بندی و برچسب زدن را دوست ندارم و از حقوق تمام انسان‌ها و همچنین حیوانات حمایت می‌کنم. در مورد حیوانات، نه تنها گیاه‌خوار هستم؛ بلکه از هیچ لباس و وسیله صنعتی که باعث آزار و از دست رفتن جان حیوانی شده باشد استفاده نمی‌کنم. باور دارم که ترانه زن را به موقع منتشر کردم. در آن زمان بسیار به جا بود. می‌دانم که مردان ایرانی بسیاری از این حرکت دفاع می‌کنند. زنان نیمی از جامعه ما هستند؛ چرا زمانی که اجازه فعالیت‌های هنری مانند ترانه‌خوانی فردی و… را از آن‌ها می‌گیرند، ما سکوت می‌کنیم؟ چرا اجازه می‌دهیم که آن‌ها حس کنند که کم اهمیت‌تر از مردان و یا کاملاً بی‌اهمیت هستند و حتی صدایشان را کسی نمی‌شنود؟ حضور زنان در صنعت و هنر به خصوص در شرق، مشکلات فراوان دارد. خدا را سپاس که فرصت داشتم با دو ترانه (فریاد کهنه) و (زن) امیدبخش و الهام‌بخشی زنان هنرمند باشم.
رعنا در طول روز چه موزیک‌هایی گوش می‌دهد؟
وقت‌‌هایی که تمرین ندارم و یا در حال نوشتن موسیقی یا ضبط نباشم، در بین کارهای هنرمندان جدید پرسه می‌زنم؛ با این امید که بتوانم از آن‌ها الهام بگیرم و با نظراتشان آشنا شوم. اخیراً در وب‌سایت اسپاتیفای زیاد می‌چرخم تا کارهایی که گوش نداده‌ام را بشنوم.
تا به حال به منبع این همه احساس که در اجرا دارید فکر کرده‌اید؟ این عشق به خواندن از کجا می‌آید؟
بیشترین انرژی را از طرفدارانم می‌گیرم. زیباترین لحظه زمانی است که حین اجرا طرفداران خودت را که مانند خانواده‌ای بزرگ هستند تماشا کنی و با آن‌ها ارتباط عاطفی و معنوی بگیری. با آن‌ها بخندی و گریه کنی. وقتی آن‌ها به من انرژی می‌دهند، این انرژی را چندین برابر با صدا و موزیک به آن‌ها برمی‌گردانم. به همین دلیل بعد از اجرای احساسی از لحاظ جسمی، ذهنی و روحی از انرژی تهی و تخلیه می‌شوم و باید یکی دو روزی را بی آنکه کسی به کارم کار داشته باشد، در خلوت خود استراحت کنم.
از بین موزیک‌های خودتان، کدام را بیشتر دوست دارید؟
هر زمانی که می‌خواهم کار جدید ارائه کنم، تمام حواس و عشقم درگیر آن کار می‌شود. این نگاهی به سمت جلوست و حرکت رو به جلو و تکامل بی‌تردید باعث رشد می‌شود. بی‌دلیل نیست که ترانه‌هایی مثل (زن) و (فریاد کهنه) که مردمی‌تر و امیدبخش بودند به احساس قلبی من نزدیک‌تر هستند.
طرفداران شما باید منتظر کارهای جدید باشند؟
بله، چند ترانه جدید در دست تهیه دارم که به زودی آن‌ها را منتشر می‌کنم.
رعنای عزیز بهترین راه ارتباطی طرفداران شما با شما چیست؟
فکر می‌کنم اینستاگرامم به آدرس ranamansourmusic@ بهترین راه ارتباطی با مخاطبانم و طرفدارانم است.
