روزگاری ایران و ترکیه یکپارچه بودند، به همین دلیل جای تعجب ندارد که بخشی از صنایع دستی این دو کشور مشترک باشند. فرش، ظروف سفالی، قلاببافی، مینیاتور، ظروف شیشهای، چرم، کاشی و سرامیک و… مشترکات صنایع دستی بین ایرانیان و ترکها هستند. طرحها و نقوش آثار ترکها و ایرانیها با هم تفاوتهای ریز بسیاری دارند، اما در کل بسیار به هم شبیه هستند. مانند ایران هر بخشی از ترکیه نیز در یک اثر هنری قویتر ظاهر شده است. برای مثال شهر Avanos، بهشت ظروف سفالی در کشور ترکیه است یا شهرهای جنوبی ترکیه بهترین مکان برای یافتن محصولات فلزی هستند. دقت کنید که ما درباره سوغاتیهای استانبول صحبت نمیکنیم و موضوع ما گستردهتر از آن است. در واقع سوغاتی میتواند بخشی از صنایع دستی هر کشوری باشد و به نوعی زیر مجموعه آنها هستند. بهترین مکان برای خرید صنایع دستی ترکیهای بازار بزرگ استانبول یا همان کاپالی چارشی است، اما بنا به تجربه در کوچه پس کوچههای جاده استقلال هم میتوانید اجناس عتیقه و زیبایی پیدا کنید. یک توصیه خودمانی این است که روی نقشه گوگل موزه معصومیت را پیدا کنید و در کوچه پس کوچههای اطراف آن صدها مغازه عتیقه فروشی و صنایع دستی و هنری را پیدا خواهید کرد. جدای از خرید صنایع دستی میتوانید با جستوجویی ساده، کارگاههای آموزشی درباره هر هنر را پیدا کنید و برای آموزش هنری تازه دست به کار شوید. ترکها در هنر حرفهای زیادی برای گفتن دارند. در ادامه ما آثار اصلی را معرفی خواهیم کرد.
فرش و گلیم
ایرانیها مدعی تولید بهترین فرشها هستند. این ادعا بی اساس هم نیست. فرشهای ایرانی که در تبریز، کرمان، کاشان و… بافته شدهاند در طرح و بافت بینظیرند؛ اما ترکیهایها رقیب بسیار قدری برای بافندگان ایرانی هستند. کلکسیونرهای فرش از سراسر دنیا برای خرید فرش به ترکیه میآیند. باید در خرید فرش دقت زیادی کنید، زیرا بخش بزرگی از بازار فرش ترکیه را فرشهای چینی اشغال کردهاند. طرح فرشهای این دو کشور یعنی ایران و ترکیه چندان با هم متفاوت نیستند. اگر به فرشهای قدیمی ترکیه علاقه دارید، سری به موزه بسیار دیدنی فرش در استانبول بزنید.
فلـــزکــاری
هوشمندانهترین خرید از میان ظروف مسی در ترکیه cezve است. این ظرف مسی معروف ترکیهای برای جوشاندن قهوه استفاده میشود. قندانهای مسی ترکی انتخاب زیبای بعدی هستند. تنوع ظروف مسی بسیار است و انتخاب کاملاً به خود شما بستگی دارد. کلون و کوبه درهای قدیمی از زیباترین سازههای فلزی ترکیهای هستند؛ البته در ترکیه نوعی دستگیره درب از جنس چینی با نقاشیهای ظریف آبی رنگ نیز مرسوم و بسیار متداول هستند. هنر فلزکاری به جز مس با قلع، برنز، طلا، نقره و آلیاژهای آنها جهت ساخت گلدان، زیورآلات، سینیهای بزرگ، ظروف، فانوس و… به کار گرفته میشود.
ظروف سفالی و سرامیکی
چه برای زیبا کردن دکوراسیون خانه و چه برای صرف غذا میتوانید از ظروف سفالی رنگارنگ، شاد و زیبای ترکیهای بهره ببرید. نقش گل و بوته و رقاص سماع را روی ظروف بسیاری خواهید دید. اگر به خرید اجناس اصلی ترکیهای علاقه دارید، حتماً قبل از خرید به زیر ظرف دقت کنید زیرا بسیاری از محصولات فعلی بازار ترکیه چینی هستند. برای دیدن نمونههای باستانی این هنر نیز میتوانید به موزه باستانشناسی استانبول بروید و گنجینه شگفتانگیز و الهامبخش از ظروف و کاشیهای قدیمی را تماشا کنید.
شیشهگری
حبابهای شیشهای رنگی با طرحهای موزاییکی در ترکیه به چشم همه آشنا هستند. رنگارنگ بودن این چراغهای حبابی باعث میشود که هر کسی را برای خرید و گرفتن عکس یادگاری به مغازههای مربوط در بازار بکشاند. بازدید از کارگاههای ساخت این چراغها بسیار هیجانانگیز است. استانبول یکی از قدیمیترین مراکز شیشهسازی در ترکیه است. این چراغهای موزاییکی که از دوران عثمانی یادگار ماندهاند به دلیل شکست نورهای رنگارنگ به زیبا شدن فضای اتاق نشیمن و اتاق خواب کمک بسیاری میکنند و تغییری چشمگیر در فضا به وجود میآورند. هنر شیشهگری در ترکیه به همین موضوع ختم نمیشود. استکانهای کمر باریک و نعلبکیهای دستساز و نماد شیشهای چشم نظر نیز طرفداران بسیاری دارند.