در این دنیا کسی وجود دارد که Nike را نشناسد؟ این برند آنقدر معروف است که مردم حتی با دیدن لوگوی Nike از دور، آن را می‌شناسند. با این حال کمتر کسی خبر دارد که اولین کارمند نایک چه کسی بود؟ اولین کفش ورزشی نایک چه بود؟ و…
پنجاه سال پیش، در 25 ژانویه 1964، نایک متولد شد. البته در آن تاریخ، Blue Ribbon Sports توسط Phil Knight و Bill Bowerman تأسیس شد که کم‌کم توانست بزرگترین برند ورزشی در جهان شود. Knight در ابتدای کار خود به عنوان گزارشگر ورزشی و حسابدار کار می‌کرد. او با مدرک کارشناسی ارشد در رشته مدیریت بازرگانی فارغ‌التحصیل شد. Knight برای تیم دو میدانی دانشگاه می‌دوید و مربی‌اش هم Bowerman بود. این مربی پس از یاد گرفتن کفش دوزی از یک کفاش بومی، شروع به ارتقا دادن کیفیت کفش‌های خود کرد. گفته می‌شود که Knight اولین دانش‌آموزی بود که کفش‌های Bowerman را امتحان کرد و در المپیک 1960 مدال طلای دوی چهارصد متر را از آن تیم خود کرد. درنهایت Knight با ترکیب عشق خود به دویدن و سواد دانشگاهی خود، شرکت کفش خود را به نام Blue Ribbon Sports تاسیس کرد. هدف این شرکت واردات کفش‌های دویدنی ارزان و با کیفیت از ژاپن به آمریکا بود.
انتخاب نامی جاودانه
هفت سال بعد در سال 1971، شرکت پیشرفت کرد و به پنجاه کارمند افزایش یافت. در اینجا Phil Knight کار واردات کفش‌های ژاپنی را متوقف کرد و یک کارخانه کفش در مکزیک را انتخاب کرد. او برای تولید اولین کفش‌های فوتبال چرمی‌اش، به نام جدیدی نیاز داشت. Knight برای پیدا کردن اسم، یک نظرسنجی از کارمندانش انجام داد؛ اما همه پیشنهادها رد شدند. در آخرین لحظه او یک پیشنهاد دیگر از طرف اولین کارمند شرکت دریافت کرد. کارمند گفت که این نام خاص را شب قبل در خوابش دیده است «Nike». این نام متعلق به الهه پیروزی در یونان بود. بسیار کوتاه بود و به لطف حرف K، پایان قوی داشت. بله، در واقع تمام ویژگی‌های یک نام تجاری خوب را داشت تا همیشه در ذهن مشتریان باقی بماند. همین شد که Knight، نام Nike را انتخاب کرد و همه چیز آغاز شد. این شرکت در سال 1978، نام خود را از Blue Ribbon Sport به Nike تغییر داد.
طراحی لوگوی مشهور
لوگوی Nike علامت تیک منحنی یا «Swoosh» است که یکی از معروف‌ترین لوگوها در تاریخ شناخته می‌شود. طراح این لوگوی باارزش، یک دانشجوی طراحی گرافیک به نام Carolyn Davidson بود. جالب است بدانید که Knight در آن زمان چندان تحت تأثیر لوگو قرار نگرفت و گفت: «خب، من خیلی دوستش ندارم؛ اما شاید بعداً نظرم عوض شود». در آن زمان خانم Davidson برای طرح خود تنها 35 دلار دستمزد گرفت و چند سال هم برای Nike کار کرد. او دوازده سال بعد در سال 1983، به یک ضیافت دعوت شد و به افتخار این طراحی ارزشمند، یک حلقه Swoosh طلا با یک الماس به همراه یک گواهینامه و درصد نامشخصی از سهام Nike را دریافت کرد. لوگوی Nike در ابتدا به رنگ امروزی سفید مشکی نبود. رنگ قرمز و سفید لوگوی قدیمی نشانگر انرژی، عشق، کیفیت، جذابیت و اصالت است؛ اما بعد از سال‌ها رنگ خود را تغییر داد.
شعاری که همه می‌دانند
در سال 1987، Nike آماده می‌شد تا اولین کمپین تبلیغاتی بزرگ خود در تلویزیون را راه‌اندازی کند. این کمپین شامل تبلیغات برای دویدن، پیاده‌روی، بسکتبال و تناسب اندام زنان بود. آنجا بود که Nike احساس کرد این کمپین نیاز به یک شعار دارد. درنهایت از آخرین صحبت‌های یک قاتل الهام گرفته شد که قبل از اعدامش گفت: «Just do it» که به معنای «فقط انجامش بده» است. این یکی از محبوب‌ترین شعارهای جهان است. این شعار فقط در سه کلمه ساده، به ورزشکاران در همه جا این قدرت را می‌دهد که بیش از حد فکر نکنند و اولین قدم را بردارند.
ماجرای همکاری ستاره بسکتبال
در سال 1983 Adidas یک شرکت میلیارد دلاری بود که صنعت کفش ورزشی را رهبری می‌کرد. Nike هم یک رقیب قدرتمند بود و می‌خواست راهی را برای پیشی گرفتن از آن‌ها پیدا کند. Michael Jordan در سال 1984 ستاره دنیای بسکتبال بود. او ابتدا می‌خواست با Adidas قرارداد ببندد؛ اما Nike پیشنهاد بهتری به او داد، پانصد هزار دلار در سال برای پنج سال و فرصتی برای طراحی کفش‌های اختصاصی خودش. درنهایت Michael Jordan به پیشنهاد Nike پاسخ مثبت داد و یک سال بعد، اولین کتانی Air Jordans وارد بازار شد. کفش جدید بسیار موفق بود و تنها در سال اول، 126 میلیون دلار از آن به فروش رفت. Michael Jordan که بسیاری او را بهترین بازیکن تاریخ NBA می‌دانند، از مشارکت سی و شش ساله خود با Nike، 1.3 میلیارد دلار بدست آورد. در واقع همکاری طولانی مدت او با Nike، به این برند کمک کرد تا به پیشروترین تولید کننده کفش ورزشی در جهان تبدیل شود.
این شرکت همکاری با افراد مشهور را به عنوان بخشی از استراتژی تجاری خود حفظ کرد. در طول این سال‌ها، Nike با رَپر و تهیه‌کننده Kanye West، خواننده و ترانه‌سرا Drake، برند لوکس Dior، برند جواهرات Swarovski، مدیر هنری برند Louis Vuitton یعنی Virgil Abloh و بنیان‌گذار و طراح اصلی برند ژاپنی Undercover یعنی Jun Takahashi همکاری داشته است.
پس از تغییر نام، برند Nike تولیدات بیشتری در زمینه محصولات ورزشی ارائه کرد و در سال 1978 تکنولوژیAir را معرفی شد. این تکنولوژی از یک لاستیک بالشتی شکل بود که از گاز پر شده و کف کفش کار گذاشته می‌شود تا کف کفش نرم باشد.
سود کمپانی Nike در سال 1986 به حدی رسیده بود که مسئولان به فکر گسترش محصولات و شعب خود در سراسر دنیا افتادند. آن‌ها تقریباً تمام محصولات ورزشی مربوط به رشته‌های خاص مثل فوتبال، والیبال، بسکتبال و غیره را تولید می‌کردند.
کمیاب‌ترین و خواستنی‌ترین کفش ورزشی که تا به حال ساخته شده، MAG Nike است. این همان کفشی است که Marty McFly در فیلم Back to the Future II پوشید. اگرچه این کفش‌های کتانی فرسوده شده‌اند؛ اما در سال 2018 به قیمت 92100 دلار فروخته شد. پول جمع‌آوری‌شده، به انجام تحقیقات درباره بیماری پارکینسون اختصاص داده شد.
امروزه Nike در بیش از 170 کشور جهان، در مجموع 1096 فروشگاه دارد. این شرکت پنجاه و شش ساله، با تصاحب تقریباً 28 درصد سهم بازار و درآمد 34 میلیارد یورویی، بزرگترین تولیدکننده کفش ورزشی در جهان است. پس از آن Adidas با 24 میلیارد یورو در جایگاه دوم قرار دارد. یکی از ارزش‌های اصلی برند Nike، حمایت و کمک به جامعه می‌باشد که برای دستیابی به این هدف، خیریه‌های مختلفی ایجاد کرده است.
پنج کتانی نمادین Nike
این کتانی‌های Nike به دلیل طراحی همیشگی و راحتی خود، فروش بالایی دارند. درواقع Nike تا به امروز، نمادین‌ترین کتانی‌های جهان را تولید کرده است که گاهی با رنگ‌بندی یا طراحی جدید ارائه می‌شوند.
Nike Air Max
اولین مدل Nike Air Max در سال 1987 عرضه شد. با این حال این کفش ورزشی با بی‌نهایت طراحی‌های مختلف به بازار عرضه شده است. ممکن است بعضی از نسخه‌های این کفش را بشناسید: 90، 97، 97 SE، Infinity و…. این کفش که با فناوری Air شناخته می‌شود، بسیار سبک و راحت است.
Nike Cortez
اگرچه شهرت این مدل در سال‌های اخیر بیشتر شد؛ اما طراحی آن تقریباً به پنجاه سال پیش باز‌می‌گردد. در واقع این کفش آنقدر قدمت دارد که در برنامه تلویزیونی «فرشتگان چارلی» یا در فیلم محبوب «فارست گامپ» هم می‌توان دید.
Nike Daybreak Trainers
احتمالاً این یکی از قدیمی‌ترین مدل‌ها است و برای اولین بار در سال 1979 عرضه شد. این کتانی همیشه به طرح اصلی خود وفادار ماند و از زمانی که در سال 2019 مجدداً عرضه شد، سبک جیر رنگی خود را حفظ کرده است.
Nike Air Jordan
یکی از جذاب‌ترین و گران‌قیمت‌ترین کفش‌های ورزشی باید Air Jordans باشد. همانطور که توضیح دادیم، این سری کفش‌های ورزشی برای Michael Jordan افسانه‌ای تولید شده است. قیمت این کتانی، بستگی به طراحی آن دارد. مثلاً اگر بر اساس آثار کلاسیک مانند شیکاگو یا توسط ستاره‌های مشهوری مانند Travis Scott طراحی شده باشد، ممکن است قیمتش افزایش یابد.
Nike Flyknit
این مدل مخصوص دویدن می‌باشد که بی‌نهایت سبک است. همچنین دلیل فناوری خود، پا در آن عرق نمی‌کند. این کفش‌های کتانی دارای تناسب جوراب مانندی هستند که دویدن را برای مایل‌ها آسان و راحت می‌کند. Flyknit به قدری راحت است که از نظر سطح راحتی تقریباً با کفش‌های کتانی برندهای دیگر مانند Adidas Yeezy قابل مقایسه است.
