سوپرفود یا مکمل های غذایی
سوپرفود به چه معنی است و چه نقشی در سلامتی ایفا می کند؟ این اصطلاح در چه مواردی استفاده می شود؟ در این مطلب به پاسخ این سوالات می پردازیم. هر یک از ما تا به حال نام سوپرفود یا مکمل های غذایی را شنیده و یا در رابطه با آن در کتاب ها و مجلات مطالبی را خوانده ایم. اما سوپرفود در واقع کلمه ای است که در تبلیغات محصولات متنوع غذایی و دارویی به کار می رود و اصطلاحی کلی برای محصولاتی بوده که شامل مقادیر زیادی ویتامین، مواد معدنی و آنتی اکسیدان بوده و برای حفظ سلامتی ضروری به شمار می رود.
با این توصیف کمی دشوار خواهد بود تا یک دسته به خصوص از مواد غذایی را تنها به عنوان سوپرفود معرفی کرد، چرا که سبزیجات، میوه جات و بسیاری از محصولات قابل خریداری در سوپرمارکت از جمله انواع مغزها و جوانه ها نیز دارای خواص مشابه خواهند بود. از جمله سوپرفودهای محبوب آسرولا، جلبک هایی مانند آلگ و کلرولا، دانه چیا، آلوئه ورا، چای ماچا، مورینگا و پودر نونی را میتوان نام برد که به صورت عصاره و پودر خشک در بازار عرضه می شوند.
از ویژگی های سوپرفودهای نام برده شده امکان مخلوط کردن آن ها با پودرهای غلات و یا لبنیات و غنی تر کردن ارزش غذایی وعده های غذایی روزانه است و یا در مواردی می توان به عنوان نوشیدنی مانند چای سیاه از ارزش های غذایی بالای این مواد بهره برد. همچنین در مواردی مکمل های غذایی ساخته شده از این مواد در داروخانه قابل سفارش و تهیه است که میزان مشخصی از ویتامین ها و مواد معدنی را شامل خواهد شد.
اما آیا در تمامی موارد استفاده از سوپرفودها اثرات مثبتی دارد و به راستی این مواد غذایی چه ویتامین ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان هایی را شامل می شوند که آن ها را از سایر مواد غذایی جدا می کند؟
به عنوان مثال میوه درخت بائوباب که در آفریقا رشد می کند خواص آنتی اکسیدانی 7 الی 10 برابر بیشتری را نسبت به مرکباتی مانند پرتقال نشان می دهد. اما سبزیجاتی مانند اسفناج و لبو به دلیل داشتن آهن و کلسیم فراوان، گیاهانی مانند گزنه با داشتن مقادیر زیاد پروتئین و ویتامین C و نیز حبوبات که در تمامی نقاط دنیا قابل دسترس هستند نیز یک سوپرفود محسوب می شوند.
با وجود یافته شدن همه این املاح و مواد معدنی و آنتی اکسیدان در سبزیجات و میوه جات آیا نیاز به مصرف جداگانه مکمل های غذایی خواهد بود؟
به دلیل افزایش جمعیت کره زمین در سال های اخیر و برداشت بیش از پیش از خاک و زمین های کشاورزی، مقادیر ویتامین و مواد معدنی در میوه‌جات و سبزیجات در سال های اخیر کاهش یافته است. به علاوه با افزایش دانش پزشکی در حوزه سلامت و شیوع رژیم های غذایی متفاوت و جدید و نیز مصرف کمتر از 2-3 واحد میوه و نیز 3 واحد سبزیجات در هر فرد پیشنهاد متخصصان در حوزه سلامت بر این است که از مکمل های مناسب غذایی تحت مشاوره داروساز یا پزشک بهره برد. امروزه دانش داروسازی سعی بر این دارد تا با شناسایی و عرضه سوپرفودها به بازار به کنترل و درمان بهتر بیماری هایی مانند چربی خون و قند نیز کمک نماید. به عنوان مثال کپسول دارچین که گاهاً توسط پزشکان به بیماران توصیه می شود.
از جمله سوپرفودهای شناخته شده در ایران مکمل های آلگ و کلورلا بوده که به دفع سموم از بدن از طریق دفع فلزات سنگین کمک می کند. اما در بازار جهانی از سوپرفودها استفاده بیشتری در صنعت غذایی و دارویی می شود و یا گوارانا به صورت پودر و نوشیدنی هایی در بازار رایج بوده که به دلیل آزادسازی کافئین به صورت آهسته و متعادل به افزایش تمرکز کمک کرده و به عنوان جایگزینی برای قهوه به فروش می رسد.
محبوبیت و تبلیغات گسترده برای سوپرفودها از یک طرف و تعلق آن ها به مواد غذایی و غیردارویی این خطر را نیز به دنبال دارد تا این دسته از مواد بدون نظارت و از طریق اینترنت به فروش رسیده و نه تنها فاقد ارزش های غذایی تضمین شده باشند بلکه آسیب های جبران ناپذیری را در پی داشته باشند، بنابراین پیشنهاد من به شما تهیه تمامی مکمل های غذایی و دارویی از داروخانه و استفاده از مشاوره رایگان و ارزشمند داروسازان در داروخانه می باشد.
همچنین به عنوان قانون کلی به خاطر بسپارید هیچ مکمل غذایی دارای ارزش غذایی بسیار بالایی نخواهد بود که آن را به عنوان جایگزین وعده های غذایی روزمره کنید و نیز از استفاده بیش از مقادیر پیشنهاد شده توسط داروساز یا پزشک بپرهیزید.
نویسنده: دکتر صبا شمس
