تاریخ دریایی ترکیه

قسطنطنیه از راه دریا فتح شد. تاریخ ترکیه و به خصوص استانبول با دریا گره خورده است. قبل از فتح قسطنطنیه سلطان محمد فاتح تنگه بسفر را با ساخت قلعه و تجهیزات نظامی ایمن کرد، شاید اگر دریا نبود، نبوغ جنگی محمد فاتح کار به جایی نمی‌برد و عثمانیان موفق به فتح شهر نمی‌شدند. تنگه‌ ۳۰ کیلومتری بسفر و آب‌های اطراف استانبول ماجراهای تاریخی زیادی را از سر گذرانده‌اند. تاریخ یادگاری‌هایی را از این آب‌ها بر جای گذاشته است که حالا به شکل موزه‌ای به نام موزه‌ دریایی یا Deniz Müzesi در کنار ساحل بسفر در محله‌ بشیکتاش در آمده است. موزه‌ای که هر سال میلیون‌ها بازدید کننده دارد. در سال ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ این موزه از سایت راهنمای گردشگری tripadvisor گواهی بهترین مکان‌های گردشگری در استانبول را گرفت. این گواهی تنها به مکان‌ها و موزه‌هایی در مقیاس و کلاس جهانی اعطا می‌شود.

تاریخچه‌ موزه‌ دریایی

یکی از وزرای نیروی دریایی ترکیه به نام Bozcaadali Hasan Husnu Pasa با کسب دستور از سلطان عبدالحمید دوم در سال ۱۸۹۷ موزه‌ دریایی را راه‌اندازی کرد. بنای اولیه‌ موزه در بشیکتاش نبود و در سال ۱۹۶۱ به این محله آمد. در قرن بیستم یکی از ساختمان‌های اطراف موزه به عنوان کارگاه تعمیرات آثار و اشیای موزه در نظر گرفته شد. در سال ۱۹۷۱ سرانجام درهای موزه روی عموم مردم باز شد و برای اولین بار مجموعه‌ای از قایق‌های قدیمی با نام The Gallery of Historical Caiques برای مردم به نمایش درآمد. به دلیل اینکه ساختمان قبلی موزه در واقع سوله‌ای بیش نبود، تصمیم به احداث ساختمانی مدرن گرفته شد. در سال ۲۰۰۵ یک مسابقه‌ معماری جهت انتخاب بهترین طرح برای ساختمان جدید موزه برگزار شد. طرح برگزیده انتخاب و ساختمان جدید ساخته شد. قایق‌های قدیمی و هزاران شی ارزشمند دیگر یکی پس از دیگری به ساختمان جدید آمدند. در سال ۲۰۱۳ مردم دوباره شانس بازدید از این گنجینه‌ تاریخی ارزشمند را پیدا کردند.

در این موزه چه خواهید دید؟

قایق‌های بسیار قدیمی مرمت شده مربوط به سلاطین عثمانی ارزشمند‌ترین بخش موزه هستند. قسمت جلوی این قایق‌ها را از طلا و به شکل عقاب، شیر، نیزه و… ساخته‌اند و قسمت انتهایی آن‌ها یک سایبان و صندلی‌های راحتی برای نشستن پادشاه و همراهانش وجود دارد. سازه‌ عظیم cifte Kurekli Tarihi Kadirga مربوط به قرن ۱۶، یکی از عجایب طراحی و ظریف کاری به‌جای مانده از دوران عثمانی در این موزه نگهداری می‌شود. هزاران قطعه قدیمی در این موزه وجود دارد، وسایلی که شاید شما را یاد فیلم دزدان دریایی کارائیب بیاندازد. در چند بخش مجزا می‌توانید آثار چوبی و سنگی قدیمی را ببینید. لباس‌هایی که بر تن ماکت‌ها دیده می‌شوند، یونیفورم‌های نیروی دریایی عثمانی و دوران جمهوری ترکیه در دوران مختلف هستند. لباس‌های هر دوران با سبک خاصی طراحی شده‌اند و بسیار دیدنی هستند. به غیر از یونیفورم، لباس غواصی آهنی، پرچم‌های دوران مختلف ترکیه و فرش‌های نفیس دست‌بافت را هم خواهید دید. بخش هیجان‌انگیز دیگر مربوط به سلاح‌ها از جمله تیر و کمان، شمشیر، تبر، تفنگ، بمب، موشک و توپ می‌شود. هر چیزی که توسط دریاسالاران و ناخداهای عثمانی برای یافتن مسیر در دریاها استفاده می‌شده است در این موزه وجود دارد، از قطب‌نما گرفته تا دوربین و… .

در آن زمان کشتی‌هایی که از بسفر عبور می‌کردند مانند کشتی‌ها و قایق‌های امروز در تاریکی شب با نورهای زیبایشان نمی‌درخشیدند، تمام قسمت‌های داخلی کشتی و دور تا دور آن با فانوس روشن می‌شد. تعدادی از این چراغ‌های نفتی و فانوس‌های کوچک نیز در این موزه به نمایش درآمده‌اند. مهر، مدال، سکه و ساعت نیز از دیگر اشیای جذاب موزه‌ دریایی هستند. در بخشی از موزه نقاشی‌های مربوط به دریا، جنگ‌های دریایی و پرتره‌‌‌ افراد مرتبط با این موزه در سبک‌های رنگ روغن، آبرنگ، سیاه قلم و… به نمایش در آمده‌اند. کتب خطی، نامه‌‌ها و نقشه‌های دریایی به جای مانده را نیز می‌توانید در این موزه ببینید.

یات شخصی آتاتورک

پزشکان به آتارتورک گفته بودند که هوای دریا برای او مفید است، به همین دلیل او در سال ۱۹۳۸ یات آلمانی دست دوم و کوچکی به نام Savarona را خریداری کرد. اگر او در دولما باغچه نبود، می‌شد او را در یات شخصی‌اش پیدا کرد. از آنجایی که ترک‌ها تعصب خاصی به شخص آتاتورک دارند، یات و تمام وسایلی که در آن بوده‌ است را به صورت مجموعه‌ای جداگانه در موزه دریایی به نمایش گذاشته‌اند. این قایق یک قایق سلطنتی مخصوص برای شخص رئیس جمهور نبود، یک یات معمولی بود که افراد مشهوری از جمله ادوارد هشتم پادشاه انگلستان، عبدالله پادشاه اردن و رضا شاه پهلوی در کنار آتارتورک با آن در بسفر گشت و گذار کردند. ظروف، لباس‌ راحتی، اسلحه، جام شراب، ساعت مچی، کلاه، لوازم‌التحریر، چند نقاشی از آتاتوروک و… وسایلی هستند که در این مجموعه به نمایش درآمده‌اند. به غیر از یات و ۳ قایق آتاتورک، چند قایق‌ ماهیگیری و پارویی از افراد برجسته‌ ترک هم در این مجموعه وجود دارند.

بازدید از موزه دنیز

امکان بازدید از موزه در تمام روزهای هفته به غیر از روزهای دوشنبه، روز سال نو و اعیاد مذهبی، از ساعت ۹ صبح تا ۵ بعد از ظهر ممکن است. همچنین در روزهای آخر هفته ساعت بازدید از موزه بین ۱۰ صبح تا ۶ بعد از ظهر است. در بخش فروشگاه این موزه می‌توانید کتاب‌ و مجله‌هایی درباره‌ تاریخ دریایی ترکیه، ماکت‌های چوبی و مینی مدل‌هایی از کشتی‌های معروف را پیدا کنید.
اگر می‌خواهید بدانید بعد از بازدید از این موزه چه تفریحات دیگری در بشیکتاش می‌توانید داشته باشید، به مطلب معرفی محله‌ بشیکتاش در همین شماره مراجعه کنید.